Nu de zomer ook officiéél zijn (haar?) intrede heeft gedaan, zie ik veel acties voorbijkomen a la het opzetten van een poule vrijwilligers die 1 keer per week bij een oudere langsgaan, ‘omdat alle bekenden op vakantie gaan en de oudere anders niemand meer ziet’. Maar helpt dat wel bij het verminderen van zomereenzaamheid? Mijn stelling is van niet. 

Zomereenzaamheid en sociaal isolement

Het (tijdelijk) weinig mensen zien, is nog geen eenzaamheid. Het is wel (tijdelijk) sociaal isolement. Je kan weinig mensen zien en dat geen probleem vinden, je kan ook heel veel mensen om je heen hebben en je super-, supereenzaam voelen. Dus met acties tegen sociaal isolement, los je nog geen gevoelens van eenzaamheid op.  Ook niet als je het een actie tegen zomereenzaamheid noemt. Sterker nog: Gevoelens van eenzaamheid kunnen juist versterkt worden. Want dan komt er 1 keer per week een vreemde een uurtje langs, die gaat dan weer weg, en dan? Hoe zit het dan met de rest van de week? En de week erna komt er een andere vreemde op bezoek. 

Zomereenzaamheid en doorbroken patronen

Waar het bij eenzaamheid om gaat, is dat (sociale) patronen doorbroken worden als (in dit geval) activiteiten in de zomer stil komen te liggen en bekenden op vakantie zijn. Moet je dan maar niks doen daartegen? Jawel, zeker wel. Het is aan degene die zich eenzaam voelt, om een nieuw, (tijdelijk) patroon van bevredigende sociale verbinding met andere mensen te ontwikkelen. Maar vaak weten we niet goed hoe dat te doen en daar zit de clou. Dán komt eenzaamheid om de hoek kijken. Het voorkomen van gevoelens van eenzaamheid, vraagt om voorbereidend werk. Nu, in de zomer, kun je gevoelens van zomereenzaamheid alleen aanpakken. Niet voorkomen.

Het paard achter de wagen

Dus ik doe er niet aan mee, al die acties tegen zomereenzaamheid. Je spant het paard ermee achter de wagen, in plaats van ervoor. Mosterd na de (zomer)maaltijd. Als we hadden willen zorgen dat minder mensen zich deze zomer eenzaam zouden voelen, hadden we daar op z’n laatst de afgelopen 8 weken aan moeten werken en niet nu. Nu is het te laat. Wat we wél nu kunnen doen, is gevoelens van zomereenzaamheid aanpakken of beginnen aan het voorkomen van herfsteenzaamheid. We kunnen ook werken aan het voorkomen van wintereenzaamheid, Oud&Nieuw-eenzaamheid, voorjaarseenzaamheid en ‘de zomers vanaf nu’-eenzaamheid.

*Eigenlijk kun je niet spreken over ‘soorten’ eenzaamheid: eenzaamheid is eenzaamheid. Maar daarover in een ander blog meer.

Wat is eenzaamheid? feiten over eenzaamheid